Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Κάτι σας λέει το όνομα; Μάλλον. Μήπως ξέρετε το παραμύθι της Μικρής Γοργόνας; Του Μολυβένιου Στρατιώτη; Του Ασχημόπαπου; Της Βασίλισσας του Χιονιού; Σίγουρα τα ξέρετε, όπως και πολλές άλλες ιστορίες του.
 |
| Εικονογράφηση της Βασίλισσας του Χιονιού από την Elena Ringo, 1998 |
Γιατί είναι τόσο σημαντικός ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν; Ήταν ένας από τους πρώτους που έγραψε ιστορίες για παιδιά, αποφασισμένος να τους δείξει την αληθινή ζωή. Τα παραμύθια του δεν τελειώνουν πάντα με το "έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα", διαβάζοντας όμως τις ιστορίες του φοράμε τα φτερά της φαντασίας και πετάμε στη χώρα της καλοσύνης και της αλήθειας, αναζητώντας την ομορφιά της ζωής. Η παραπάνω φράση είναι από το βιβλίο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, 1805-1875, της Li-Jung Chang, που διαβάσαμε στην τάξη.
 |
| κείμενο Li-Jung Chang, απόδοση Βαγγέλης Ηλιόπουλος, εικονογράφηση Kirill Chelushkin, Εκδόσεις Πατάκη 2004 |
To βιβλίο μας αφηγείται σαν παραμύθι τη δική του ιστορία, τα δύσκολα παιδικά και εφηβικά του χρόνια, τις προσπάθειές του να καταξιωθεί στο χώρο των τεχνών και στο τέλος την επιτυχία, που ήρθε όταν άρχισε πια να γράφει τις ιστορίες του για παιδιά, στις οποίες μέσα έκρυβε κάτι από τη δική του ιστορία. Την φαντασία μας κεντρίζει, εκτός από το όμορφο κείμενο, και η ονειρική εικονογράφηση του Ρώσου εικονογράφου Kirill Chelushkin (όλες οι εικόνες του βιβλίου υπάρχουν σ' αυτό το λινκ).
Το 1966, το Διεθνές Συμβούλιο Βιβλίων για την Νεότητα (IBBY) καθιέρωσε την ημέρα των γενεθλίων αυτού του μεγάλου παραμυθά (2 Απριλίου 1805) ως την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, για να φέρει μικρούς και μεγάλους κοντά στο παιδικό βιβλίο.
 |
| Πηγή εικόνας: https://favpng.com/ |
Από τότε, κάθε χρόνο, μια διαφορετική χώρα αναλαμβάνει να ετοιμάσει ένα μήνυμα και μία αφίσα για το IBBY, που διανέμεται σε όλο τον κόσμο. Το 2020,
υπεύθυνη για το υλικό του εορτασμού είναι η Σλοβενία. Το μήνυμα της
σημερινής Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου με τίτλο «Πείνα για λέξεις» είναι
του Σλοβένου συγγραφέα Πέτερ Σβεντίνα. Σας το παραθέτω γιατί αξίζει πραγματικά να το διαβάσετε:
“Εκεί που μένω, οι θάμνοι πρασινίζουν αργά τον Απρίλη ή
νωρίς τον Μάη και σύντομα γεμίζουν με κουκούλια από πεταλούδες. Αυτά τα
κουκούλια μοιάζουν με μπαλίτσες από βαμβάκι ή με κουφέτα και οι νύμφες τους
καταβροχθίζουν φύλλο το φύλλο μέχρι που οι θάμνοι απογυμνώνονται. Όταν όμως οι
νύμφες γίνουν πεταλούδες και πετάξουν, οι θάμνοι δεν είναι κατεστραμμένοι.
Καθώς πλησιάζει το καλοκαίρι, ξαναγίνονται πράσινοι πάλι και πάλι.
Έτσι μοιάζει ο συγγραφέας, έτσι μοιάζει ο ποιητής.
Κατασπαράζονται, μένουν κατάστεγνοι από ιστορίες και ποιήματα, που, όταν
ολοκληρωθούν, πετούν μακριά, μπαίνουν μέσα σε βιβλία και βρίσκουν τους
αναγνώστες τους. Αυτό γίνεται πάλι και πάλι.
Και τι συμβαίνει με ‘κείνα τα ποιήματα και τις ιστορίες;
Ξέρω ένα αγόρι που έπρεπε να κάνει κάποια εγχείρηση στο μάτι
του. Για δύο εβδομάδες μετά την εγχείρηση, έπρεπε να ξαπλώνει μόνο από τη δεξιά
πλευρά και μετά δεν έπρεπε να διαβάζει τίποτα για έναν μήνα. Όταν τελικά ξαναπήρε
στα χέρια του ένα βιβλίο έπειτα από ενάμιση μήνα, ένιωσε σαν να κατάπινε λέξεις
μ’ ένα κουτάλι από μια γαβάθα. Σαν να τις έτρωγε. Πραγματικά τις έτρωγε.
Ξέρω κι ένα κορίτσι που, όταν μεγάλωσε, έγινε δασκάλα. Μου
είπε: “Τα παιδιά που οι γονείς τους δεν τους διάβασαν παραμύθια έχουν στερηθεί
κάτι σημαντικό”.
Οι λέξεις στα ποιήματα και στις ιστορίες είναι τροφή. Όχι
τροφή για το σώμα, όχι τροφή που μπορεί να γεμίσει το στομάχι σου. Τροφή όμως
για το πνεύμα και τροφή για την ψυχή.
Όταν πεινάει κάποιος ή διψάει, το στομάχι του γουργουρίζει
και το στόμα του στεγνώνει. Οι πεινασμένοι γυρεύουν να φάνε κάτι, ένα κομμάτι
ψωμί, ένα πιάτο ρύζι ή δημητριακά, λίγο ψάρι ή μια μπανάνα. Όσο περισσότερο
πεινούν, τόσο στενεύει ο οπτικός τους ορίζοντας, ώσπου παύουν να βλέπουν ό,τι
δεν είναι τροφή για να τους χορτάσει.
Η πείνα για λέξεις εκδηλώνεται διαφορετικά. Μοιάζει με
θλίψη, με λήθη, με αυθάδεια. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από τέτοιου είδους πείνα
δε νιώθουν πως η ψυχή τους τρέμει από το κρύο κι ότι προσπερνούν τους εαυτούς
τους χωρίς να το προσέχουν. Ένα μέρος του κόσμου τους εξαφανίζεται χωρίς να το
γνωρίζουν.
Αυτού του είδους η πείνα χορταίνεται με ποίηση και ιστορίες. Υπάρχει όμως ελπίδα για όσους δεν έχουν ποτέ αφεθεί ν’
απολαύσουν τις λέξεις, για να χορτάσουν αυτή την πείνα;
Υπάρχει! Το αγόρι που είπαμε διαβάζει κάθε μέρα. Το κορίτσι
έγινε δασκάλα και διαβάζει στους μαθητές της. Κάθε Παρασκευή. Κάθε βδομάδα. Αν
κάποια φορά το ξεχάσει, της το θυμίζουν
τα παιδιά.
Και τι γίνεται με τον συγγραφέα και τον ποιητή; Καθώς
έρχεται το καλοκαίρι, θα πρασινίσουν πάλι. Και πάλι θα στεγνώσουν από ιστορίες
και ποιήματα, που θα πετάξουν μακριά προς κάθε κατεύθυνση. Πάλι και πάλι.”
Μετάφραση: Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου
Πηγή: © SanSimera.gr
Εδώ είναι το κείμενο στα αγγλικά και η αφίσα για το 2020.
Η Ελλάδα είχε αναλάβει να μεταδώσει το μήνυμα για το παιδικό
βιβλίο το 2004 με ένα πολύ όμορφο κείμενο της Αγγελικής Βαρελλά και την αφίσα
του Νικόλα Ανδρικόπουλου, ενός αξιόλογου εικονογράφου και συγγραφέα (δείτε
εδώ και εδώ συνεντεύξεις του και εικόνες
από τα βιβλία του).
 |
| Πηγή εικόνας: https://www.trigono.info/?p=4050 |
Προτάσεις εργασίας: Φτιάξτε τη δική σας αφίσα για την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου. Η αφίσα χρησιμοποιείται για να διαφημίσει ή για να μεταφέρει ένα μήνυμα. Σκεφτείτε τι θα θέλατε να πείτε στους φίλους σας για τα βιβλία. Πώς θα παρακινούσατε το ενδιαφέρον τους για κάποιο βιβλίο που σας άρεσε; Μόλις βρείτε το γραπτό μήνυμα/φράση που θα χρησιμοποιήσετε, αποφασίστε πού θα το γράψετε και τι χρώμα θα έχουν τα γράμματα. Στον υπόλοιπο χώρο βάλτε τα σχέδιά σας και χρώμα. Πολύ χρώμα! Μία αφίσα τραβάει την προσοχή περισσότερο όταν έχει χρώματα σε όλη την επιφάνειά της. Για έμπνευση, μπορείτε να ξεφυλλίσετε τα αγαπημένα σας βιβλία, να διαλέξτε τους ήρωες που σας αρέσουν πιο πολύ και να τους συνθέσετε στην ίδια εικόνα. Ή να ακολουθήσετε μια εντελώς δική σας ιδέα. Για περισσότερες αφίσες σχετικά με την Ημέρα Παιδικού βιβλίου δείτε και αυτή την παρουσίαση (δημιουργός Βιολέττα Σταύρου):
Παγκόσμια ημέρα παιδικού βιβλίου from //users.sch.gr/violetastaurou/
Να και μια αφίσα που είχαμε κάνει πέρυσι στο 3ο Δημοτικό Γρεβενών:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου