Doodles ή τσίκι τσίκι;

Ήταν κάποτε κάπου στην Αγγλία ένα εννιάχρονο αγόρι που ζωγράφιζε ασταμάτητα. Ακόμη και μέσα στο μάθημα. Ακόμη και αφού οι δάσκαλοί του του έκαναν παρατηρήσεις που δεν πρόσεχε. Τα τετράδιά του ήταν γεμάτα με περίεργα σκιτσάκια και φιγούρες σαν αυτά:

πηγή εικόνας: Joe Whale

Τελικά οι γονείς του αποφάσισαν να τον γράψουν σε καλλιτεχνικά μαθήματα, όπου σύντομα όλοι κατάλαβαν τις ικανότητές του. Και μετά από λίγο καιρό ήρθε το κερασάκι στην τούρτα: Ο ιδιοκτήτης ενός εστιατορίου του ζήτησε να διακοσμήσει όπως θέλει έναν τοίχο στην επιχείρησή του. Πήρε λοιπόν το μαρκαδόρο του and the rest is history, που λένε και οι Άγγλοι (αλλά αν εσείς θέλετε να μάθετε κι άλλα μπορείτε να διαβάσετε αυτό το άρθρο στο boredpanda).

(Αν οι εικόνες έχουν φτωχή ανάλυση, κάντε κλικ πάνω τους για να φαίνονται καλύτερα)

φωτογραφίες: Greg Whale

πηγή εικόνας: Joe Whale

Ο μικρός (που σήμερα είναι περίπου 15 ετών) λέγεται Joe Whale και τώρα είναι γνωστός ως "The Doodle Boy", με δική του ιστοσελίδα και social media, παίρνει μέρος σε εκθέσεις ζωγραφικής και επιδείξεις μόδας, ενώ τα σχέδιά του διακοσμούν ρούχα, παπούτσια, παιχνίδια κλπ. Η έμπνευσή του; Τα πάντα! Ανθρωπάκια, ρομπότ, τερατάκια, αντικείμενα και άλλα παράξενα πλάσματα δημιουργούν περίπλοκες εικόνες όπου το κάθε τι συμπληρώνει το άλλο γεμίζοντας τη ζωγραφική επιφάνεια.

πηγή εικόνων: Joe Whale

Τα σκίτσα αυτά που τα βλέπουμε όλο και πιο συχνά, σε ρούχα, παπούτσια, τετράδια, τσάντες ή ακόμη και ως γκράφιτι σε τοίχους, είναι γνωστά ως doodles. Θα μπορούσαμε να τα ονομάσουμε και αυτόματη σχεδίαση. Σχέδια δηλαδή που κάνουμε χωρίς να τα έχουμε προσχεδιάσει πιο πριν, σαν τα σχέδια που ζωγραφίζουμε αφηρημένα όταν π.χ. μιλάμε στο τηλέφωνο.

Ένας από τους πρώτους καλλιτέχνες που καθιέρωσαν τα doodles ήταν ο Keith Haring (1958-1990). Είναι πασίγνωστες οι ανθρώπινες φιγούρες του που μοιάζουν να κινούνται συνεχώς. Τα έργα του χαρακτηρίζονται επίσης από έντονα χρώματα και μεγάλα, γραπτά μηνύματα, θυμίζοντας αφίσες και κόμικς.

Χωρίς τίτλο, 1982, Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ,
πηγή εικόνας: moma

πηγή εικόνων: wikiart

Ακόμη πιο πριν από τον Haring όμως, ένας Έλληνας καλλιτέχνης ανέπτυξε μια δική του τεχνική που την αποκαλούσε "τσίκι-τσίκι" (όπως ονόμασε την τεχνική του ο φίλος του και συγγραφέας Κώστας Ταχτσής). Από την αρχή της πορείας του μέχρι το τέλος της ζωής του, ο Αλέξης Ακριθάκης (1939-1994) παρήγαγε μεγάλη ποικιλία σχεδίων και ζωγραφικών έργων με ζωντανά, πλακάτα* χρώματα, αλλά και μεγάλα ασπρόμαυρα έργα με μικροσκοπικές γραμμές και μοτίβα (θυμίζουν και λίγο γραμμοσκίαση, ε;).

*(με καθαρό χρώμα, χωρίς ευδιάκριτες πινελιές ή ανάμειξη με άλλα χρώματα)

Στο παρακάτω έργο, η σπείρα που βλέπετε στο κέντρο κανονικά δεν υπάρχει. Αν όμως κάνετε κλικ πάνω της, θα δείτε μια λεπτομέρεια του έργου σε μεγέθυνση.

Τσίκι-τσίκι, 1969, μελάνι σε χαρτί, 62x86 εκ., Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα,

πηγή εικόνας: nationalgallery

Oικοδομή, 1967, μελάνι σε χαρτί, 48x63 εκ. © The Estate of Alexis Akrithakis,
πηγή εικόνας: lifo

Πολύχρωμες καρδιές, βέλη, βαλίτσες, ήλιοι, βάρκες, σύννεφα, κύκλοι, πουλιά, αεροπλανάκια έρχονται να ανακατευτούν με τα ασπρόμαυρα "τσίκι-τσίκι" σχέδιά του, κάνοντας τον Ακριθάκη μοναδικό ανάμεσα στους καλλιτέχνες της γενιάς του και καθιερώνοντάς τον τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό.

Χωρίς τίτλο, τέμπερα και μελάνι σε χαρτί, 1973, πηγή εικόνας: lifo

Μακέτα εξωφύλλου για το «Τρίτο στεφάνι» του Κ. Ταχτσή, 30x40 εκ., τέμπερα και μελάνι σε χαρτί
πηγή εικόνας: vergosauctions

Galerie Mirko Keitum Sylt, 1971, μελάνι και τέμπερα σε χαρτί, 50x65 εκ. 
© The Estate of Alexis Akrithakis, πηγή εικόνας: lifo

Δείτε και άλλα έργα στην επίσημη ιστοσελίδα του καλλιτέχνη.

Ιδέες για δημιουργία:

1) Φτιάχνουμε doodles! Κι επειδή αυτό μπορεί να είναι πιο δύσκολο απ' ότι νομίζουμε, ας σκεφτούμε αντικείμενα που χρησιμοποιούμε καθημερινά και ας ξεκινήσουμε με αυτά: μολύβι, σβήστρα, ξύστρα, στυλό, βιβλίο, υπολογιστής, κινητό, μπλούζα, καπέλο, γυαλιά, κουτάλι, ποτήρι κλπ. Και όποια άλλη ιδέα μας έρθει στο μυαλό, είναι όλα μέσα στο παιχνίδι. Ο σκοπός είναι να γεμίσουμε σιγά σιγά το χώρο του χαρτιού με αντικείμενα, ασπρόμαυρα ή χρωματιστά.

Κωνσταντίνα Τ., Β' γυμνασίου, Γυμνάσιο Κατασταρίου, 2024-25.

2) Γεμίζουμε ένα χαρτί με φιγούρες σαν του Keith Haring. Προσπαθούμε να αποδώσουμε όσες περισσότερες πόζες και στάσεις μπορούμε. Μπορούμε να προσθέσουμε χρώματα, έντονα περιγράμματα, γραπτά μηνύματα και να διακοσμήσουμε με είδη γραμμών τον χώρο.

3) Εμπνεόμαστε από τον Αλέξη Ακριθάκη και δημιουργούμε ένα έργο όπου θα συνδυάσουμε κολάζ και ασπρόμαυρα μοτίβα. Μπορούμε να σκεφτούμε αντικείμενα - σύμβολα, όπως βαλίτσα, ήλιος, βάρκα κλπ, να τα φτιάξουμε με χρωματιστά χαρτιά, να προσθέσουμε περιγράμματα και να τα μεταφέρουμε σε ένα λευκό χαρτί, γεμίζοντας τον υπόλοιπο χώρο με μοτίβα τσίκι-τσίκι.

Κουίζ!

Όποιος τελειώσει πρώτος την εργασία του ας λύσει το παζλ, για να δει ολοκληρωμένο το έργο του Ακριθάκη, "Το πλοίο":

πηγή εικόνας: lifo

Και για όποιον του αρέσουν τα δύσκολα: Το όνειρο του Πυλάδη, 1967:

πηγή εικόνας: lifo

Καλή επιτυχία!

Η "κυρία των εικαστικών"

Ευδοξία