Εξ' αποστάσεως εκπαίδευση: Η γιορτή της άνοιξης!

Μπορεί να άργησε λίγο φέτος... αλλά επιτέλους ήρθε. Ποιος; Μα, η άνοιξη φυσικά! Και καθώς πλησιάζει και η Πρωτομαγιά, η γιορτή της άνοιξης, δεν μπορούσα να μην κάνω και μια δημοσίευση γι' αυτό το τόσο όμορφο θέμα. Βέβαια, η φετινή Πρωτομαγιά θα είναι πολύ διαφορετική από τις προηγούμενες, καθώς οι περισσότεροι από εμάς θα την περάσουμε στο σπίτι, αλλά δεν πειράζει. Ευτυχώς που υπάρχει και η τέχνη, για να αναπληρώσει το κενό της επαφής μας με τη φύση... Μην ανησυχείτε όμως, αυτό το τελευταίο δε θα κρατήσει πολύ.

Η φύση λοιπόν, και ειδικά η άνοιξη, ήταν και είναι ένα από τα αγαπημένα θέματα των ζωγράφων. Κάποιες φορές, της έδιναν ανθρώπινη μορφή, βασισμένοι στην αρχαία μυθολογία και την ποίηση. Ο Μποττιτσέλλι, ένας ζωγράφος της Αναγέννησης στην Ιταλία, ζωγράφισε την Άνοιξη (η γυναικεία μορφή με το λουλουδένιο φόρεμα) στον κήπο των Εσπερίδων, ανάμεσα στην Αφροδίτη, τον Ερμή και άλλες μυθικές μορφές. Πάνω από 90 είδη λουλουδιών έχουν αναγνωριστεί σ' αυτόν τον πίνακα.

Η Άνοιξη, Sandro Botticelli, 1478-1482, Gallery Uffizi, Φλωρεντία, Ιταλία, πηγή: wikiart

Εξ' αποστάσεως εκπαίδευση: Τελείες, κουκκίδες, κηλίδες, σημεία...

Θυμάστε τι είναι το σημείο; Και γιατί το θεωρούμε σημαντικό; Για να θυμηθούμε μαζί... 

Τα σημεία μπορεί να έχουν πολλές μορφές
(από το βιβλίο του Βασίλι Καντίνσκι Σημείο - Γραμμή - Επίπεδο)

Το μικρότερο στοιχείο μιας εικόνας είναι το σημείο. Είναι η κουκκίδα, η τελεία, το ίχνος που θα αφήσει το μολύβι, ο μαρκαδόρος ή το πινέλο μας αν το ακουμπήσουμε πολύ απαλά στο χαρτί. Το σημείο είναι ιδιαίτερα σημαντικό στη ζωγραφική, γιατί μαζί με τη γραμμή, το σχήμα και το χρώμα αποτελούν τα μορφικά στοιχεία, τα μέσα δηλαδή που χρησιμοποιεί ένας ζωγράφος για να δημιουργήσει μια εικόνα, όπως ένας συγγραφέας χρησιμοποιεί τις λέξεις για να γράψει π.χ. ένα βιβλίο.

(Όσες από τις παραπάνω λέξεις είναι ενεργοί σύνδεσμοι σε εφαρμογές και παρουσιάσεις του Φωτόδεντρου, δεν μπορείτε να τις δείτε με το Google Chrome, αν περιηγείστε με αυτό στο διαδίκτυο. Όταν τις ανοίξετε, κάντε αντιγραφή της διεύθυνσης και επικόλληση σε άλλο φυλλομετρητή, όπως για παράδειγμα Internet Explorer ή Mozilla Firefox, για να μπορέσετε να δείτε τις εφαρμογές. Αφού το κάνετε αυτό, πατήστε πάνω στο εικονίδιο της κάθε εφαρμογής.)

Για να δούμε το σημείο στη ζωγραφική... Ας πάμε λίγο πίσω, περισσότερα από εκατό χρόνια πριν. Το 19ο αιώνα, στη Γαλλία, πολλοί ζωγράφοι άρχισαν να χρησιμοποιούν μία νέα (για εκείνη την εποχή) τεχνική στους πίνακές τους, με την οποία δεν γέμιζαν με μεγάλες πινελιές χρώματος τον πίνακα, αλλά πρόσθεταν τα χρώματα κουκκίδα κουκκίδα, χωρίς μάλιστα να τα ανακατέψουν στην παλέτα. Η τεχνική αυτή ονομάζεται...

Εξ' αποστάσεως εκπαίδευση: Ώρα για κουίζ!

Μετά τις Αυτοπροσωπογραφίες,
σας είχα υποσχεθεί μερικά ακόμη παιχνίδια με τους καλλιτέχνες.
Ορίστε λοιπόν!
Παιχνίδια δημιουργημένα στο
e-me content,
το eclipse crossword
και το jigsaw planet.
Επειδή πολλές φορές τα παιχνίδια του e-me content αργούν, αν δεν "φορτώσουν" κάντε μια "ανανέωση σελίδας".

Θα βρείτε πιο εύκολα τις απαντήσεις στα παιχνίδια γνώσεων αν διαβάσετε προσεκτικά τη δημοσίευση για τις Αυτοπροσωπογραφίες.

Ποιος είναι ποιος; Για να δούμε αν τους θυμάστε...

πηγή εικόνων: wikiart.org

Βάλτε τα πορτραίτα στη σωστή σειρά: Ποιο ζωγράφισε πρώτο ο Ρέμπραντ και ποιο τελευταίο;

Μένουμε σπίτι και δημιουργούμε!

Μπορεί να είμαστε μακριά από το σχολείο... 
όμως δεν ξεχνάμε να χαμογελάμε, να ονειρευόμαστε και να ζωγραφίζουμε.

Ορίστε λοιπόν... όλοι οι θησαυροί που μου στέλνουν τα παιδιά, συγκεντρωμένοι στην ίδια συλλογή.
Μικροί μου καλλιτέχνες, είμαι πολύ περήφανη για 'σας.

Εξ' αποστάσεως εκπαίδευση: Ζωγραφίζουμε αυγά

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος είπα να πειραματιστώ με τα πασχαλινά αυγά. Επειδή δε χρησιμοποιώ χημικές βαφές, τα αυγά μας δεν είναι ποτέ αυτά τα κλασικά κατακόκκινα. Έχω δοκιμάσει διάφορα υλικά, όπως χρώματα ζαχαροπλαστικής, κρεμμυδόφλουδες, τέμπερες... τα αγαπημένα μου βέβαια είναι τα λαδοπαστέλ. Δείτε μερικά υπέροχα αυγουλάκια που είχαμε φτιάξει πέρυσι στο σχολείο με πρώτη και δευτέρα τάξη.

Φέτος, σκεφτόμουν να δοκιμάσω ένα άλλο υλικό... κάτι που δεν είναι τοξικό και που υπάρχει σε κάθε κουζίνα. Μπαχαρικά! Αλλά τι να χρησιμοποιούσα για συνδετικό υλικό; Γιατί κάθε χρώμα χρειάζεται μια κολλώδη ουσία για να μπορεί να δουλευτεί, να σταθεί στην επιφάνεια και να διατηρήσει το αποτέλεσμα όσο περισσότερο γίνεται. Η απάντηση ήρθε γρήγορα: ασπράδι αυγού. Το αυγό άλλωστε είναι ένα από τα βασικά υλικά στην αγιογραφία και τη ζωγραφική με τέμπερα.

Εξ' αποστάσεως εκπαίδευση: Αυτοπροσωπογραφίες

Αυτοπροσωπογραφία είναι το έργο στο οποίο ο καλλιτέχνης απεικονίζει τον εαυτό του. Οι καλλιτέχνες σχεδόν από πάντα ζωγράφιζαν τον εαυτό τους, είτε σε μια στιγμή της ζωής τους, είτε σε πολλές διαφορετικές στιγμές, δίνοντάς μας έτσι πληροφορίες για τη δική τους προσωπική ιστορία. Μη σας φαίνεται παράξενο, το κάνουμε κι εμείς σήμερα με τις σέλφι (θα σας εξομολογηθώ ότι ποτέ δεν μου άρεσε ούτε η λέξη ούτε η συνήθεια!), για τελείως διαφορετικούς λόγους βέβαια.

Αυτοπροσωπογραφία, Armand Henrion, πηγή: wikiart

Το κείμενο που θα διαβάσετε είναι κι ένα μικρό μάθημα Ιστορίας της Τέχνης, χωρίς όμως να είναι ο σκοπός αυτός. Ο βασικός μου στόχος είναι να δείξω το πώς οι καλλιτέχνες αλλάζουν τον τρόπο που απεικονίζουν τον εαυτό τους, καθώς η τέχνη μεταβάλλεται με το πέρασμα του χρόνου. Η αναζήτηση του υλικού με οδήγησε στο να θυμηθώ πολλά που είχα ξεχάσει και να μάθω άλλα που δεν ήξερα. Αναζητώντας στο διαδίκτυο, και πιο συγκεκριμένα στο wikiart, αυτοπροσωπογραφίες καλλιτεχνών, είδα ολόκληρη σχεδόν την Ιστορία της Τέχνης να περνάει μπροστά μου και να με κοιτάει κατάματα. Άνθρωποι που δεν ζουν πια, όμως έχουν αφήσει πίσω τους τη μορφή τους, την ιστορία τους, τα συναισθήματα που βίωσαν. Για πάμε λοιπόν να δούμε κάποια έργα που ξεχώρισα. Οι φωτογραφίες δεν παρατίθενται πάντα με χρονολογική σειρά, θα δείτε γιατί. Επίσης, σε κάποιες εικόνες κρύβονται διάφορες εκπλήξεις... 

Εξ' αποστάσεως εκπαίδευση: Σήμερα είναι η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου

Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Κάτι σας λέει το όνομα; Μάλλον. Μήπως ξέρετε το παραμύθι της Μικρής Γοργόνας; Του Μολυβένιου Στρατιώτη; Του Ασχημόπαπου; Της Βασίλισσας του Χιονιού; Σίγουρα τα ξέρετε, όπως και πολλές άλλες ιστορίες του. 

Εικονογράφηση της Βασίλισσας του Χιονιού από την Elena Ringo, 1998

Γιατί είναι τόσο σημαντικός ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν; Ήταν ένας από τους πρώτους που έγραψε ιστορίες για παιδιά, αποφασισμένος να τους δείξει την αληθινή ζωή. Τα παραμύθια του δεν τελειώνουν πάντα με το "έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα", διαβάζοντας όμως τις ιστορίες του φοράμε τα φτερά της φαντασίας και πετάμε στη χώρα της καλοσύνης και της αλήθειας, αναζητώντας την ομορφιά της ζωής. Η παραπάνω φράση είναι από το βιβλίο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, 1805-1875, της Li-Jung Chang, που διαβάσαμε στην τάξη.

κείμενο Li-Jung Chang, απόδοση Βαγγέλης Ηλιόπουλος, εικονογράφηση Kirill Chelushkin, Εκδόσεις Πατάκη 2004